Beschrijving

Bord Frans Mandos voor Sphinx

Blauw-wit herinneringsbord Algemeen Afdeelings Ziekenfonds (AAZ), 1914-1939 in uitstekende conditie

Porseleinen herinneringsbord (doorsnede 21 cm) van het Algemeen Ziekenfonds voor Tilburg (AAZ) met de randtekst:

‘ALG. AFD. ZIEKENFONDS DER NED. MIJ t.b.d. GENEESKUNST TILBURG’.

Centraal drie ‘torens’ met twee esculapen en met in bekroning van ‘AAZ’ en een zon. Daaronder de tekst:

‘DOKTER . ZIEKENHUIS EN MEDICIJN / BRENGEN SAMEN ZONNESCHIJN’.

In 1914 werd het Algemeen Ziekenfonds voor Tilburg opgericht, in 1915 omgezet in het Algemeen Afdeelings Ziekenfonds (AAZ) voor Tilburg en omstreken. De basis voor dit ziekenfonds werd gelegd door Tilburgse medici en apothekers, mede om daarmee particuliere en andere initiatieven op dit gebied het hoofd te bieden. Het AAZ ontstond uit de afdeling Tilburg van de Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst, en kreeg dr. Philip Taminiau in 1915 als eerste voorzitter. De AAZ was van 1915 tot 1936 gevestigd bij apotheek Kerssemakers aan het Wilhelminapark. In dat laatste jaar werden reeds 33.000 verzekerden geteld. In 1936 verhuisde het kantoor naar de Tuinstraat, in 1940 naar de Willem II-straat en in 1951 naar de Heuvelstraat. In 1950 waren zo’n 137.000 verzekerden aangesloten bij de AAZ en dit aantal zou in de loop der tijd alsmaar toenemen. In 1966 werd een door Jos Bedaux ontworpen gebouw aan de Tuinstraat betrokken. Later was de organisatie bekend als Ziekenfonds Midden-Brabant. Enige jaren geleden verhuisde het als VGZ naar een nieuw onderkomen aan de Spoorlaan. Het kantoor in de Tuinstraat werd gesloopt voor de herinrichting van het Pieter Vreedeplein. [RP]

Het gedenkbord is gemaakt N.V. Sphinx, Maastricht.

Het ontwerp is van Frans Mandos.

Franciscus (Frans) Hubertus Wilhelmus Mandos (Tilburg 1910 – Nijmegen 1977) ontwikkelde zich na zijn opleiding tot een productief en veelzijdig kunstenaar. Hij vervaardigde glas-in-loodramen, vaandels, wandkleden, monstransen, sculpturen, wandschilderingen, glasmozaïeken, sierbeton en grafisch werk. Met dat laatste werd hij bekend met ex-librissen, kaarten en illustraties van boeken en tijdschriften als De Meiboom, Brabantia Nostra, Roomsch Leven, Tilburg hoe het groeide en Ons volkslied. In het Tilburgse straatbeeld bevinden zich diverse kunstwerken van Mandos, zoals een gevelmozaïek tegen de Margarita Mariakerk (1940), de schildering van het Mariamonument aan de Ringbaan-Zuid (1945) en gevelversieringen voor de basisschool op het Lourdesplein, de voormalige huishoudschool aan de Edisonlaan (1961), het Maria Gorettihuis (1962) en de Don Sartoschool aan de Oude Hilvarenbeekseweg (1969). Van 1957 tot 1959 doceerde hij aan de academie waar hij zelf had gestudeerd. Mandos woonde vanaf 1963 tot aan zijn dood in Hilvarenbeek. Tijdens zijn laatste levensjaren maakte hij vooral olieverfschilderijen en aquarellen. Frans Mandos was de broer van Kees Mandos.

Diameter: 21 cm

Hoogte: ca 3 cm

Aan onderzijde gemerkt: O 7 3/4 X Sphinx Regout Maastricht Holland